Vidi Vini Vici down South

Zuidelijker dan dit wordt het haast niet. Het is de eerste keer dat ik Zuid-Afrika aan doe. Het is hier haast onbeschrijfelijk mooi, maar we doen een poging.

De geschiedenis van het land is oud; er leefde hier al twee miljoen jaar geleden mensen, de ‘Australopithecus africanus’. Ongeveer 100.000 jaar geleden vestigde de moderne mens zich in het zuidwestelijk deel van het land. De geschiedenis van Zuid-Afrika is redelijk complex. Het land heeft zich geworsteld door oorlogen en bezetters. Nog maar 26 jaar geleden sloot het land een hevige en langdurige periode van politieke Apartheid af. Zuid-Afrika liet, onder leiding van Nelson Mandela, aan de wereld zien hoe een land een positieve inhaalslag kan maken.

Ik bezocht Kaapstad en de omliggende wijngebieden, en deze zijn meer dan oogstrelend. De diversiteit van de natuur en cultuur geven deze plek een unieke sfeer. Iedereen is hier vriendelijk en men tovert graag een glimlach op je gezicht. Je kunt overal goed eten&drinken en de uitzichten op zee, stranden, dieren en bergen zijn onvergetelijk! Voor mij een van de aller mooiste plekken van deze wereld.

In en rond Kaapstad wordt al sinds de zeventiende eeuw wijn gemaakt. In 1656 plantte scheepsarts Jan van Riebeeck de eerste druivenstokken. Maar pas met de komst van de Franse Hugenoten kwam er een meer kennis over wijnbouw mee en dat verbeterde de kwaliteit en techniek.

Het land profiteert van een optimaal klimaat. Het Zuid-Afrikaanse klimaat is koeler dan in veel andere gebieden die rond 34 graden ten zuiden van de evenaar liggen. Omdat op dit punt de koelere Atlantische Oceaan en warmere Indische Oceaan hier samenkomen en zorgen voor neerslag. Tevens komt er een koude golfstroom vanaf de zuidpool naar het noorden langs de westkust van Afrika, die een matigende invloed op de temperatuur heeft. Er zijn daarom geen extreem hete zomers en de winters zijn er redelijk mild en bijna vorstvrij. Jaarlijks valt er voldoende neer­slag: de meeste neerslag valt tussen mei en augustus en varieert van 450 tot 1000 millimeter per jaar. Hier­door is irrigatie niet nodig.

De wijnbouw verschilt niet erg van Europa. Omdat Zuid-Afrika op het zuidelijk halfrond ligt begint het plukseizoen in onze lente en dus niet in september. De meeste druiven worden in februari geoogst en dat gebeurt vrijwel overal nog handmatig.

Ik heb zoveel prachtige wijnen geproefd afgelopen week. Een paar pareltjes wil ik graag met jullie delen.

Circumstance Sauvignon Blanc, 2014, Waterkloof

Bescheiden neus, mineralig en lichte hint van peer.
In de mond straalt de elegantie er vanaf. Zacht, citrus, mineralen, opnieuw peer, hint van witte peper. Enorme lengte. Prachtig glas!

Cinsault, 2014, Waterkloof

Gekoeld geserveerd. Mooie neus van rozebotteljam met peper en aardse tonen.
Lichte aroma’s van rijpe aardbeien, framboos, peper. Aardig wat tannines. Zorg voor wat zoetheid in de saus, anders wordt de wijn te wrang. Lekker bij gevogelte met een cranberry of kersensaus.

Pinotage, 2005, Kanonkop

Prachtige donker rode kleur. Complexe wijn. Geuren van zwart fruit, bosgrond, eikenhout, tabak en leer. In de mond aroma’s van zachte bramen, pruimen, zwarte kersen, peper, vanille en pure chocolade. Opvallend zijn de zachte tannines. Volle, gebalanceerde wijn met fluwelen afdronk. Heerlijk bij rood vlees, wild en harde kazen.

 

Vidi Vini Vici an der Mosel

De kennis van mijn Duits is bijna net zo beperkt als mijn kennis van de vele moezelwijnen. Maar een keer eerder bezocht ik dit gebied, tijd om hier in de warme zomerdagen wat verkoeling te zoeken.

Het is alsof je in een postkaartje stapt. Het land, de rivier en de wijn lijken er wel voor elkaar gemaakt. Nergens ter wereld vind je zo veel steile wijngaarden als langs de Moezel. Daarmee zijn het misschien ook wel de meest arbeidsintensieve wijngaarden ter wereld. Op de hellingen wordt bijna alles met de hand bewerkt en geplukt. Probeer maar eens een middag op een helling van soms wel 30% je werk te doen. Pffff

Het gebied kent al een eeuwenlange traditie van wijnproductie. De vele Romeinse vondsten, zoals oude pershuizen bewijzen dat er al vanaf de 2e eeuw wijnbouw plaats vond. Het gebied kent unieke omstandigheden die voor optimale groeicondities zorgen. De wijngaarden liggen op het zuid, zuidwesten en hebben de beschutting van de heuvels en veel zonuren. Het maakt het tot een van de warmste klimaatzones van Duitsland. De steile hellingen bestaan vooral uit leisteen, die slaan overdag de warmte van de zon op en geven ’s nachts weer warmte af. Ideaal voor de Riesling druif die een lange rijping nodig heeft. Van de 9000 hectare in dit wijngebied wordt er op 5000 hectare Riesling verbouwd. De wijnsmaken variëren van weelderig zoet tot strak droog. Hoewel men de moezelwijn vooral kent om zijn zoetheid, is er de laatste jaren een trend naar droge wijnen.

Een paar voltreffers:
Van Volxem, dit wijnbedrijf werd in 1999 overgenomen door een telg uit de bierfamilie Bitburger. In een voormalig klooster van de Luxemburgse Jezuïeten, die al in het begin van de 18e eeuw in bezit waren van grote percelen wijngaarden op de beste heuvels van Wiltingen, waaronder “Scharzhofberger”, “Kupp” en “GottesfuB”, maakt Roman Niewodniczanski zijn droom waar.
Hij kocht meer wijngaarden aan, veranderde de werkwijze naar organisch en selecteert zeer streng om de kwaliteit van de wijn hoog te houden. In de kelder gisten de wijnen op klassieke houten vaten. Al deze investeringen leveren wijnen op die tot de top van Duitsland mogen worden gerekend.

Om te proeven: Schiefer Riesling Van Volxem, prijs ± €15,-
Rijkt licht bloemig en naar peer. In de mond grapefruit en enige mineraliteit. Hint van zoetige abrikozen. Mooi aperitief of bij een heerlijke salade met gegrilde groenten.

Markus Molitor
Eigenaar Markus Molitor was slechts 20 jaar oud toen hij in 1984 het wijnbedrijf Haus Klosterberg van zijn ouders overnam. Het wijngoed, dat 8 generaties terug gaat, heeft de laatste jaren een enorme groei doorgemaakt. Inmiddels is het bedrijf 38 hectare groot en één van de grootste privé-bezittingen in de Moezel, met een wereldwijde bekendheid. Het Weingut heeft vele vermeldingen en medailles op haar naam geschreven.
De specialisatie van Molitor zit vooral in de traditionele druivensoorten van de Moezel, waarvan de Riesling de belangrijkste is. De oogst vindt laat in het seizoen plaats en er wordt uitsluitend met de hand gepluk. Markus Molitor is van mening dat alle hoge kwaliteits- wijnen ten minste enige tijd op eikenhouten vaten moeten rijpen.

Probeer bijvoorbeeld Molitor Haus Klosterberg Riesling Trocken, die te krijgen zijn voor ± €11,-
Een heerlijke frisse droge wijn met verfijnde smaak van citrusvruchten en abrikoos. Heerlijk bij Aziatische gerechten of een stukje vis!

Fris en fruitig in de lentezon

Zoveel te doen en te leren. Voor werk, studie of plezier, met je neus in de boeken of tegen het scherm geplakt. Hier nog iets om te bestuderen! Het geldt voor iedereen, ook wijn moet je leren drinken!

Vandaag een tip om jezelf morgenavond op te trakteren. Maar speciaal voor Flo geschreven. Ben je zover? Zet je glas maar vast klaar!

Op een zonnige dag als deze dwalen mijn gedachten naar zuidelijke oorden. In dit geval naar Spanje. In een gebied 170 kilometer ten noordwesten van de hoofdstad Madrid en net onder de stad Valladolid ligt het wijngebied Rueda. Het gebied ligt op een plateau met een hoogte van zo’n 800 meter. Er heerst een landklimaat van koude winters en warme zomers tot soms boven de 35 graden. Omdat de wijngaarden hooggelegen zijn, koelt het er weer flink af ’s avonds. Deze temperatuurverschillen maken het verschil tussen het zuur en zoet van de druif.

Al sinds de 11e eeuw wordt hier wijn gemaakt. Koning Alfonso XI stimuleerde de wijnbouw, sterker nog hij maakte een wet zodat iedereen die wijngaarden wilde aanplanten daarvoor een gratis stuk land kreeg. In deze periode werd er vooral sherry gemaakt. De druivensoort Verdejo leende zich uitstekend voor dit drankje omdat het uit zichzelf oxideerde.

In 1909 kwam er een einde aan de wijnbouw in het gebied. De phylloxera-epidemie (druifluis) verwoestte alle wijnstokken. Lang bleef het gebied zonder druiven, er werd nog wel eens een poging gedaan, maar de bloei van de eeuwen ervoor was verdwenen. Tot er in de jaren zeventig van de 20e eeuw Verdejo opnieuw werd verbouwd en met moderne technieken er een frisse en fruitige droge witte wijn gemaakt kon worden.

De Verdejo druiven geven zuivere, frisse, droge maar fruitige witte wijnen die bloemig ruiken. In de mond veel citrusfruit, zoals grapefruit, verder appel en peer. Zeer karakteristiek is de lichte bitterheid aan het einde.
Heerlijk bij tapas, paella of kipgerechten.
De meeste verdejo wijnen zijn gemaakt om jong te drinken, echter worden er verdojo’s gemaakt met houtlagering. Deze zijn iets rijker en zachter van smaak en hebben honing en nootachtige smaken.
Natuurlijk ook proeven!

Hier een aantal tips voor een heerlijke Verdejo:
Antonio Sanz Verdejo Rueda (By the Grape) ± 9,50
Bodegas Mocèn Verdejo (Henri Bloem) 7,50
Valseny Rueda Verdejo (grapedistrict) 8,50

Proost op de lente!

Druif van de week: Chenin Blanc

Veelzijdigheid

Er is geen andere druif waarvan zoveel verschillende soorten wijnen worden gemaakt dan van Chenin Blanc. Van droog tot edel zoet en zelfs mousserend, Chenin Blanc levert het allemaal!

De oorsprong van deze druif ligt in de Franse regio Anjou in Loire vallei. Hier zou de druif al sinds de 9e eeuw bekend zijn. Rond 1500 zou ene Thomas Bohier een stuk grond gekocht hebben in de buurt van Touraine om deze in te richten als wijngaard. Er werden verschillende druivensoorten aangekocht uit andere wijnstreken als Beaune (Bourgogne), Jura en ook Anjou. Een van die rassen was de witte druiven soort Plant d’Anjou, zoals de druif in de Loire rond die tijd genoemd werd. Het klooster Mont Chenin vlakbij de wijngaard zou ervoor gezorgd hebben dat de druif al gauw de naam Chenin Blanc kreeg.

De Loire wordt vaak als een minder interessante wijnstreek gezien, maar naar mijn idee komen er schitterende wijnen vandaan! Het klimaat en de grond bepalen de stijl van Chenin Blanc. En deze druif laat zich van meerdere goede kanten zien. Soms moet je er alleen wat meer geduld voor hebben. De beste wijnen hebben soms meer dan 5 jaar nodig om op smaak te komen.

Belangrijke wijngebieden om te onthouden zijn; Anjou, Saumur, Vouvray, Coteaux du Layon en Savennières.
Anjou staat bekent om zijn droge witte wijn Anjou Blanc. In Saumur is Chenin Blanc vooral gekend om mousserende wijnen. In Vouvray worden alle stijlen geproduceerd, maar de half-zoete wijnen zijn misschien wel de beste variant van deze streek.
In Savennières wordt er vooral een volle droge witte wijn gemaakt van de druif, terwijl er in de Coteaux du Layon, Bonnezeaux en Quarts de Chaume vooral dessertwijnen worden gemaakt. De druiven worden hier aangetast door botrytis. Dankzij de hoge zuurgraad van de druif geeft het de zoete wijnen een mooie balans en zijn de wijnen heel lang houdbaar.

De druif is buiten Frankrijk erg succesvol in Zuid-Afrika. Hier wordt in de wereld de meeste wijn van Chenin Blanc geproduceerd (20.000 hectare). Chenin Blanc is er beter bekend onder de naam Steen. De wijnen zijn hier minder zuur dan in Frankrijk en daarom maakt men er wijnen die geschikt zijn direct te drinken.

Aroma’s van citrus, appel, reine claude, honing en mineralen komen vaak voor in de droge Chenin Blanc wijnen. Bij de zoete variant vooral perzik, abrikoos, marsepein en sinaasappel. De Nieuwe Wereld stijl, zoals die van Zuid-Afrika geeft meer tropische tonen, zoals ananas en banaan.
Door de verschillende stijlen ook goed te combineren met verschillende gerechten. Lichter, droge wijnen gaan goed samen lichte gerechten, zoals salades en met kip. De zoetere variant is erg lekker bij de Aziatische keuken en de half-zoete stijl gaat goed samen bij gerechten met romige sauzen.

Happy Valenwine!

Wijn van de dag: Sauvignon Blanc, Reserva, 2014, Caliterra, Chili

Girls best friend.

Vriendinnen vroegen naar een gewoon goede witte wijn die lekker is om zo te drinken en waarvan je geen koppijn krijgt als je een glas of vier op hebt. (Ze bedoelden flessen). Die lijken niet makkelijk te vinden. Maar laat ik er nu een in de koelkast hebben staan!

Al eerder beschreef ik een wijn van dit bedrijf Viña Caliterra uit Chili. De naam Caliterra komt van ‘La Calidad de la Tierra’ oftewel de kwaliteit van de aarde. Op ongeveer 150 kilometer van de hoofdstad Santiago ligt in het hart van de Chileense wijnbouwgebieden de Colchagua vallei. Hier bevindt zich het wijnhuis Caliterra. Men produceert hier wijnen met kenmerkende fruit en terroir karakters.

Het gebied wordt aan de oostzijde beschermd door de Andes, die vooral ’s nachts koelte in de wijngaard brengt. Via een opening aan de westkant stroomt er zeelucht het zonovergoten gebied binnen. Het verschil in de dag- en nachttemperatuur, soms wel meer dan 20 graden, zorgt voor soepele, sappige en geconcentreerde wijnen.

Het bedrijf heeft veel ontwikkelingen doorgemaakt. Sinds 2004 is de familie Chadwick, die al vanaf het begin medeoprichter waren, 100% eigenaar. Men maakt sindsdien alleen nog maar wijnen van de eigen wijngaarden, in plaats van het aankopen van druiven bij anderen. Daarnaast is het doel om de kwaliteit van de wijnen nog verder omhoog te brengen.

En dat lukt, want deze wijn scoort al een aantal jaren medailles en hoge waarderingen!
Deze Sauvignon Blanc heeft een lichtgele, zacht groene kleur. Uit het glas zijn de aroma’s van tropisch fruit onmiddellijk herkenbaar: veel passievrucht, vleugje perzik en ananas. Ook duidelijk aanwezig zijn citroen en lichte mineraliteit.
In de mond vol en fris van smaak, sappig en veel lengte. Heerlijk glas (ik bedoel fles) om mee te starten voor het diner. Of om er meerdere van leeg te drinken met vriendinnen.

Prijs: ±€8,- bij onder andere De Wijnproevers http://www.wijnproevers.nl/wijnhuizen.php

Druif van de week: Sémillon

Witte druivensoort

Misschien niet voor iedereen een bekende. Maar Sémillon wordt op meerdere plekken in de wereld verbouwd, alleen geeft het niet overal het mooiste resultaat. De plaats, grond en manier van wijn maken zorgt voor veel verschillende stijlen wijn van deze druif. Als die combinatie goed is, geeft de druif prachtige wijnen!
De druif gedijt goed op een kiezelachtige of kleigrond in een vochtig klimaat, maar met zomerse warmte. Niet verrassend dat de druif dan in Frankrijk vooral in de Bordeauxstreek en Bergerac voorkomt. Omdat de druif zuren mist wordt de druif vaak met Sauvignon Blanc geblend, deze druif geeft frisheid en houtlagering doet de wijn goed. In de wijngebieden Graves, Pessac-Léognan en Entre-deux-mers vinden we enkele topwijnen van deze blend.

De druif is vooral beroemd om de zoete dessertwijnen Sauternes en Barsac. Deze wordt gemaakt van voornamelijk Sémillon druiven (vaak 80% van de blend). De druiven worden aangetast door zogenaamde edele rotting, botrytis. Dat wil zeggen dat deze goedaardige schimmel op de druiven komt waardoor het vocht in de druif verdampt en het sap geconcentreerder wordt. Het rendement en de opbrengst zijn dan natuurlijk laag en dat zie terug in de prijs. Daarbij moet ik wel zeggen dat deze zoetjes een zeer lang bewaarpotentieel hebben. Nu drinken of over 100 jaar, het kan!
Uit het glas komen de vele aroma’s je tegemoet, bloemen, zoet fruit, honing, noten, toast en iets zwavelachtigs. Het is een complexe volle wijn met veel fruitsmaken, zoals perzik, abrikoos, mango, vijgen en rozijnen.
Het meest beroemde wijnhuis voor deze zoete wijn is Château d’Yquem. Voor een klein flesje van dit liquide gouden drankje moet je al gauw zo’n €100 betalen. In juni 2011 werd er een fles Château d’Yquem uit 1811 geveild en dat leverde een recordbedrag van €85.000 op. Maar natuurlijk zijn er ook Sauternes wijnen in andere prijsklasse. Vraag erna bij je wijnhandelaar, want dit is een wijn die je zeker een keer geproefd moet hebben.

Sémillon is ook succesvol in Australië, met name in Hunter Valley. De 100% Sémillon wijnen krijgen hier nooit een houtlagering! Wel veel zonuren en dat proef je terug in de wijn. Het zijn droge frisse wijnen met citrus smaken, appel en gras. Als je de wijn wat langer bewaard verdwijnt het citrus naar de achtergrond en komen er rijpere tonen naar voren.
Naast de blend met Sauvignon Blanc, wint in Australië de combinatie met Chardonnay terrein. In het zuidoosten van het land komen we deze combinatie veel tegen. In het glas tropische aroma’s zoals ananas en een hint perzik, maar ook toast en honing. In de mond fruitig en boterzacht.

Wijn nieuws: Saint Clair Family Estate valt weer in de prijzen

Saint Clair scoorde twee awards op de Air New Zealand wine awards! Waaronder de Sauvignon Blanc, gemaakt door wijnmaker Stewart Maclennan en Heather Stewart. Congrats!!

Heather en ik liepen in 2012 tegelijk stage bij Fontodi in Panzano in Chianti. Haar ervaring en liefde voor het vak werkte aanstekelijk en haar kennisoverdracht heeft mij geholpen het proces van wijn maken te bevatten. Fantastisch dat haar werk zo geprezen wordt!

Druif van de week: Arneis

Witte druivensoort

Deze druif komt alleen voor in de wijnregio Piëmonte in Noord-Italië. Nog specifieker in het Roero-gebied ten zuidoosten van Turijn. Tegenwoordig wordt de druif ook aangeplant in de streek Langhe.

Arneis wordt ook wel ‘witte Nebbiolo’ of ‘Barolo Bianco’ genoemd, mede door het feit dat vroeger het sap van de druif werd gebruikt om de tannines en zuurgraad van de Nebbiolo wijnen (rode wijnen zoals Barolo uit dezelfde wijnregio) wat te verzachten.

Het is geen gemakkelijke druif; gevoelig voor ziektes, een laag rendement en vroeg rijp. Mede hierdoor verdween Arneis haast uit de wijngaarden in de jaren ‘60 en ’70. Gelukkig waren er een klein aantal producenten in de jaren ’80 die de belangstelling voor de druif terug brachten. Een ware renaissance was het resultaat, in Italië werden de Arneis-wijnen weer populair. Internationaal krijgt de druif nu ook meer aandacht.

Ondanks zijn moeilijke karakter, in dialect betekent Arneis ‘kleine lastpak’, zijn het zeer verfijnde en eleganten wijnen.

De wijnen zijn zeer licht van kleur, met aroma’s van citrus, peer, perzik, bloemen en amandelen. Enige mineraliteit en kruidigheid zoals anijs vallen eveneens te ontdekken bij goede exemplaren. Zacht qua smaak en soepel. Vooral peer en nectarines en een zeer lange afdronk. Geen wijn om te bewaren, maar om direct te drinken! Lekker bij antipasti, vegetarische gerechten of kip/kalkoen.